ERKAKLAR KASALLIKLARI

Azoospermiya ( aspermiya yoki urug’da spermatozoidlar bo’lmasligi ) haqida – sababi, belgilari, tasnifi, tashxislash, davolash va oldini olish

Azospermiya spermatogenezning buzilishi bo’lib, urug’da spermatozoidlarning yo’qligi bilan tavsiflanadi. Sabablariga ko’ra obstruktiv va obstruktiv bo’lmagan azospermiya farqlanadi. Azospermiya tabiiy ravishda, ba’zi hollarda esa yordamchi reproduktiv texnologiyalar yordamida homilador bo’la olmaslik bilan birga keladi. Azospermiya erkaklarning reproduktiv holatini tekshirishda (ultratovush, moyak biopsiyasi, gormonlar darajasini aniqlash, spermogramma, ASAT) tashxis qilinadi. Obstruktiv azospermiya bilan urug’ yo’lining ochiqligini mikrojarrohlik yo’li bilan tiklash talab etiladi; patologiyaning sekretor shakli bilan – stimullovchi gormonal terapiya o’tkaziladi. Tabiiy kontseptsiyaning iloji bo’lmasa, ular EKO (sun’iy urug’lantirish) dan foydalanishga murojaat qilishadi.

Umumiy ma’lumot

Azospermiya – bu eyakulyatsiyada spermatozoidlarning yo’qligi tufayli yuzaga keladigan erkak bepushtligining bir shakli. Andrologiya va urologiyada spermatogenez buzilishlarining bir nechta variantlari ajralib turadi: oligozoospermiya, astenozoospermiya, teratozoospermiya, azospermiya. Bundan tashqari, patologiyaning kombinatsiyalangan shakllari mavjud: oligoastenozoospermiya, oligoteratozoospermiya, astenoteratozoospermiya va boshqalar. Erkaklardagi bepushtlikning barcha omillaridan azospermiya taxminan 10-20% ni tashkil qiladi. Sperma patologiyasi, shu jumladan azospermiya har doim erkaklarning reproduktiv salomatligi bilan bog’liq muammolarning aksidir, shuning uchun mutaxassislarning asosiy harakatlari ushbu holatning sabablarini aniqlash va bartaraf etishga qaratilgan bo’lishi kerak.

Sabablari

Azospermiya paydo bo’lishining sabablarini hisobga olgan holda, u obstruktiv, obstruktiv bo’lmagan (sekretor) va vaqtinchalik bo’lishi mumkin. Azospermiyaning obstruktiv shakli urug’ yo’li obstruksiyasiga asoslanadi, buning natijasida sperma eyakulyatsiyaga kira olmaydi. Shu bilan birga, erkak jinsiy hujayralari yetarli miqdorda shakllanadi, normal morfologiya va harakatchanlikka ega. Obstruktiv azospermiyaga olib keladigan sabablar quyidagilar bo’lishi mumkin:

  • tug’ma anomaliyalar (urug’ yo’li aplaziyasi);
  • yallig’lanish jarayonlari (orxit, epididimit, vesikulit, prostatit);
  • chanoq organlarining shikastlanishi;
  • varikosele;
  • chov-chanoq churrasi;
  • uretraning torayishi;
  • chanoq organlarida operatsiyalar (vazorsektsiya, churra tuzatish, gidrosele uchun jarrohlik).

Sekretor (obstruktiv bo’lmagan) azospermiya bilan dastlab moyaklardagi sperma shakllanishi buziladi. Ushbu holatni keltirib chiqaradigan omillar quyidagilar bo’lishi mumkin:

  • ikki tomonlama kriptorxizm;
  • orxiepididimit bilan murakkablashgan parotit;
  • moyak o’smalari;
  • radiatsiya ta’siri;
  • og’ir metallar tuzlari va pestitsidlarning toksik ta’siri.

Sekretor va obstruktiv azospermiya turi bo’yicha spermatogenezning buzilishi gipogonadizm, mukovistsidoz, qandli diabet, seliakiya kasalligi, gipofiz o’smalari, orqa miya shikastlanishi, sifilis va boshqa patologiyalarda paydo bo’lishi mumkin.

Vaqtinchalik azospermiya jinsiy bezlarning vaqtinchalik funktsional buzilishlari bilan tavsiflanadi va o’tkir kasalliklar, stress, dori-darmonlarni qabul qilish (steroid gormonlar, antibakterial va antineoplastik vositalar), saunalar va hammomlarga tez-tez tashrif buyurish fonida rivojlanishi mumkin. Tez-tez jinsiy aloqada bo’lgan jinsiy faol erkaklarda sperma ishlab chiqarishning vaqtincha pasayishi qayd etiladi.

Patanatomiyasi

Spermatogenez – erkak jinsiy hujayralarining hosil bo’lishi va kamolotga yetish jarayoni balog’at yoshida boshlanadi va juda keksa yoshga qadar davom etadi. Spermatozoidlarning ishlab chiqarilishi moyaklarning burmalangan seminifer tubulalarida sodir bo’ladi va uchta ketma-ket bosqichni o’z ichiga oladi: spermatozoidlarning ko’payishi, meyoz va spermatogenez. Bu jarayon eng faol 34 ° S haroratda sodir bo’ladi, bu qorin bo’shlig’idan tashqarida moyaklarning chov sohasida anatomik joylashuvi bilan ta’minlanadi. Spermatozoidning yakuniy yetukligi epididimda sodir bo’ladi. Erkakdagi spermatogenezning to’liq siklining davomiyligi taxminan 73-75 kun.

Tashxislash

Azospermiyaning sabablari va shakli faqat erkaklar reproduktiv tizimini kompleks tekshirish asosida mutaxassislar (androloglar, urologlar, endokrinologlar) tomonidan belgilanishi mumkin. Quyidagi diagnostika usullari qo’llaniladi:

  • Anamnez yig’ish. Jinsiy faoliyatning chastotasi va bepushtlik davrining davomiyligi, o’tmishdagi kasalliklar, kasbiy xavflar, bemorning turmush tarzi va boshqa omillar aniqlanadi.
  • Jismoniy tekshiruv. Tana turi, ikkilamchi jinsiy belgilarning rivojlanganlik darajasi, tashqi jinsiy a’zolarning holati baholanadi.
  • Ultratovush tekshiruvlari. Erkak jinsiy a’zolarining patologiyasini istisno qilish uchun chov organlarining ultratovush tekshiruvi, prostata TRUZI, chov tomirlarning ultratovush tekshiruvi va boshqalar.
  • MAR testi bilan spermogramma. Spermogramma va qondagi spermaga qarshi antitelalar darajasini aniqlash, umuman olganda, erkaklarning unumdorligi, xususan, azospermiya haqida xulosa chiqarishga imkon beradigan muhim tahlillardir.
  • Gormon testlari. Azospermiyadagi gormonal holatni o’rganish (testosteron, prolaktin, estradiol, LG, FSG) jinsiy bezlar faoliyatining gipotalamo-gipofizar regulyatsiyasini baholashga imkon beradi.

Azospermiya omili sifatida STDlarni istisno qilish uchun bemor RIF, IFA, PCR orqali infektsiyalar uchun tekshiriladi. Retrograd eyakulyatsiyani istisno qilish uchun eyakulyatsiyadan keyingi siydik tahlili o’tkaziladi. Azospermiya shakllarining differentsial diagnostikasi diagnostik moyak biopsiyasi bilan osonlashtiriladi.

Davolash

Konservativ va xirurgik davo

Azospermiyaning barcha holatlarida davolash erkakning fertilligi buzilishining sababini bartaraf etishga qaratilgan. Shunday qilib, obstruktiv azospermiya muammosini hal qilishning asosiy usuli bu urug’ yo’li ochiqligini tiklashni ta’minlaydigan rekonstruktiv operatsiyani o’tkazishdir: siydik yo’llarining plastmassalari, vazo-vazoanastomoz yoki vazo-epididimoanastomoz qo’yish, xirurgik operatsiya. varikoselni yo’q qilish va boshqalar.

Urug’yo’li obstruktsiyasini jarrohlik yo’li bilan olib tashlaganingizdan so’ng, tug’ilishni tiklash muvaffaqiyati 27-56% ni tashkil qiladi. Sekretor azospermiyaga olib keladigan endokrin kasalliklarni tuzatish uchun gormonlarni almashtirish yoki stimullovchi terapiya buyuriladi. Gormonal genezning erkak bepushtligini davolash kursi yordamida ba’zi hollarda eyakulyatsiyada sperma paydo bo’lishiga erishish mumkin.

Yordamchi reproduktiv texnologiyalar

Agar azospermiyani jarrohlik va konservativ davolashga qaramay, sherikning homilador bo’lmasligi davom etsa, yordamchi reproduktiv texnologiyalar yordamga keladi, ulardan eng samaralisi ICSI hisoblanadi. In vitro urug’lantirish uchun sperma moyakdan ochiq yoki aspiratsion biopsiya (TESA / TESE) yoki epididimis biopsiyasi (MESA, PESA) orqali olinadi.

Azospermiyaning tuzatib bo’lmaydigan sabablari bilan erkaklar bepushtligini muvaffaqiyatli davolash mumkin emas. Bunday holda, er-xotinga urug’lantirish uchun donor spermadan foydalanish tavsiya etiladi. Umuman olganda, tabiiy ravishda yoki ART usullari yordamida homilador bo’lish ehtimoli sekretor bilan solishtirganda obstruktiv azospermiya bilan og’rigan erkaklarda yuqori.

Энг сифатли қора седана ёғи капсуласи

🔹Кўпчиликнинг қийнайдиган гипертонияни олдини олишда;

🔹Қандли диабетга қарши курашишда;

🔹Ревматизм ва бўғим касалликларининг олдини олишда;

🔹Жигар ва буйрак муаммолардан халос этишда;

🔹Турли бактерия, вирус, шамоллаш ва гриппнинг олдини олишда;

🔹 Aллергия, инсон организмида яшаб, соғлом ривожланишга йўл қўймайдиган паразитлардан халос бўлишда;

🔹Иммунитетингизни бақувват қилиб, чарчоқ, ҳолсизлик, уйқусизлик ва ҳазим қилиш тизимини яхшилашда яқиндан кўмаклашади.

Боғланиш ва тўлиқ маълумот

Тел : +998 99 842 88 86

Телеграм : @al_hadaya_2

Расмий саҳифа : www.alhadaya.uz

33790cookie-checkAzoospermiya ( aspermiya yoki urug’da spermatozoidlar bo’lmasligi ) haqida – sababi, belgilari, tasnifi, tashxislash, davolash va oldini olish

Share with:

Fikr bildirish

Email manzilingiz chop etilmaydi.

Tarjima qilish »